woensdag 19 september 2012

Loser?

Gister werd ik gebeld door een journalist van Trouw. Vraag was of iemand namens de Baak wilde reageren op het nieuws dat Ton Büchner, de topman van Akzo Nobel, tijdelijk terugtreedt vanwege oververmoeidheid.  Voorafgaand aan dat gesprek had ik al even gegoogled en gezien dat de koers van Akzo Nobel binnen een uur na het persbericht al scherp gedaald was. Ook de eerste internetkoppen hadden als teneur dat dit bericht een risico, een bedreiging vormde voor de onderneming en de aandeelhouders. En dat de topman kennelijk was ‘bezweken onder de druk’ terwijl hij toch bestand zou moeten zijn geweest tegen de eisen die het CEO-schap van een beursgenoteerde onderneming aan je stelt.
Vandaag werd op een beleggerssite al meteen de stelling gelanceerd dat Ton Büchner maar beter helemaal thuis kan blijven…

Tegelijkertijd kreeg ik de tip om de laatste aflevering van VPRO’s‘Boeken’ even terug te kijken. Wim Brands sprak daarin met Paul Verhaeghe over diens laatste boek ‘Identiteit’. Verhaeghe beschrijft de schadelijke achterkant van onze hedendaagse ‘Enron-cultuur’ waarin iedereen in een voortdurende concurrentiestrijd wordt uitgedaagd om het beste uit zichzelf te halen. Keerzijde is een toenemende eenzaamheid, een sterker wordend gevoel van ‘er niet toe doen’, als het je niet lukt om succesvol te zijn. Onze hele maatschappij raakt doordrenkt van het idee dat succes maakbaar is en falen dus een kwestie van Eigen Schuld is. Verhaeghe: ‘In Vlaanderen is ‘Loser!’ het meest gebruikte scheldwoord onder kinderen van 7 tot 12 jaar.’

Ik vermoed dat dat in Nederland niet anders is.

En dat is dus wat er gebeurt: Een open en eerlijk bericht over de toestand van de topman van Akzo Nobel wordt binnen no-time uitgelegd als een teken van zwakte, als de vervelende oorzaak van (koers-)verlies van een half miljard euro en als een risico voor het succes van de onderneming. Op het schoolplein van internetsites wordt vervolgens onmiddellijk een conclusie getrokken: Loser!

Voorafgaand aan het uitdoen van het persbericht is er ongetwijfeld een moment van overleg en afweging geweest binnen Akzo Nobel. Wat brengen we naar buiten? Welke reacties zal dat oproepen?  Laten we het daarvan afhangen of en wat we melden over de situatie van Ton?

De keuze om ‘gewoon te vertellen hoe het zit’ zal ongetwijfeld voor- en tegenstanders hebben gekend. De tegenstanders houden vandaag wellicht de kranten met de beurskoersen omhoog: ‘Heb je nou je zin? Ik zei toch dat we het niet moesten doen?’ 

Te vrezen valt dat dit voorbeeld de komende tijd weinig navolging zal krijgen en dat (nog) voorzichtiger omgegaan wordt met het naar buiten brengen van wat er werkelijk aan de hand is.

Te hopen valt dat we op langere termijn terug kunnen kijken op deze case, als een eerste teken van verandering. Een eerste moedige poging om niet te buigen voor die korte termijn reacties, maar te handelen vanuit de overtuiging dat eerlijkheid en transparantie, ook en juist op dit soort onderwerpen, de betrouwbaarheid op lange termijn vergroot en daarmee de continuïteit van een onderneming dient.
 
De toekomst zal uitwijzen of Ton Büchner dan nog steeds de Loser is waarvoor hij nu zo kortzichtig wordt uitgemaakt...